San Andres B, Isang Bayani o Santo?

“Ang pagsusumikap at pagpipilit na kumita ng ikakabuhay ay nagpapahayag ng tunay na pagmamahal sa sarili, sa asawa, anak, kapatid, at kababayan.” - Andres Bonifacio (Kartilya ng Katipunan)

Sinu nga ba si Andres Bonifacio sa mata ng karamihan? Ayun sa sabi-sabi isa lamang siyang indio? Naging taksil sa bayan? Ama ng Katipunan? Bayani ng bayan? Lapitin ng mga kababaihan? Yung may dalang gulok at watawat ng KKK?

Marahil nabasa mo na rin yan sa mga librong itinuro sa iyo ng iyong guro noong ikaw ay nag-aaral pa lamang sa elemtarya o napanood mo sa isang telebsyon o pelikula hindi ba?

Ngunit sinu nga ba si Andres Bonifacio sa tamang pagkakalilala ng karamihan?

Dondi Ong as Andres Bonifacio

Si Andres Bonifacio ay hindi indio o mahirap sapagkat isa siyang spanish mestizo kinakailangan lamang niyang magtrabaho noon sapagkat nagkaroon ng problema sa kanyang pamilya hindi lamang yun naging paraan din niya ito upang pakapag-akit ng ibang sasapi sa KKK. Sya din lamang ang nagtatag at ama ng  Kataas-taasan, Kagalang-galangang Katipunan ng mga Anak ng Bayan o mas kilala nilang KKK.

Noong kaarawan ni Andres Bonifacio ay naimbitahan ako panoorin ang isang opera ng Tanghalang Pilipino na pinakamagatang San Andres B. , a new opera kung saan pinamumunuan ng bakitang Director na si Floy Quintos, Chino Toledo at Rio Alma.

Isa ito sa mga masasabi kong maganda ang pagkakatahitahi ng istorya ni Bonifacio bilang isang bayani at bilang isang mabuting tao sa likod ng katipunan kahit na yung umpisa ay medyo nalito ako kung anu nga pa ang ibang ipahiwatig ng apat na pulubi at ng tres marias ngunit noong kalaunan ay nahook na ako sa kwento yung tipong ayaw mong pagpaistorya sapagkat parang may mga eksena na hindi mo makikita, isa sa mga eksenang nagustuhan ko dito ay ang pagkamatay ng anak nila Andres Bonifacio (ginaganpanan ni Dondi Ong)at ni Gregoria de Jesus ( ginaganpanan Margarita Roco) na pinakamagatang Mga Luksang Pangitain maganda ang kanilang pagganap doon sapagkat naramdaman mo talaga ang panaghoy ni Oryong (palayaw ni Gregoria De Jesus) sa kanyang namatay na anak, ang isa naman dito ay ang pakikidigma makitain ng Tatlong Maria kay Andres Bonifacio sa unang pagkakataon masasabi ko na sobrang nakakakilabot ang eksena na iyon lalong-lalo na kung saan binabanggit ng tres maria ang "Nililikha ng panahon ang mga bayani" at ang higit sa gusto ko ay ang labanan ng tres maria at ng apat na pulubi kung saan ipinapahiwatig nito ang labanan ng mga kastila at ng mga pilipino.

Puntos sa mga piling mga actor sa San Andres B. (Opera)

“Ang babae ay huwag mong ituturing na isang bagay na libangan lamang kundi isang katulong at karamay sa mga kahirapan nitong kabuhayan; gamitin mo nang buong pagpipitagan ang kanyang kahinaan at alalahanin ang inang pinagbuhata’t nag-iwi sa iyong kasanggulan.” – Emilio Jacinto (Kartilya ng Katipunan

Ang bibigyan ko ng 5 star sina Antonio Rey Manuel Ferrer bilang Emilio Jacinto sa kanyang mahusay na paganap dahil talaga naman nabigyan niya ng hustiya ang role na ito

7 star naman kay Regina De Vera sa bilang lider ng Tres Maria sa mahusay at talagang nakakatayong balahibo na pagganap lalong-lalo na kung saan pilipitin niyang maging bayani si Andres Bonifacio.

Eksena kung saan pumanaw ang anak nila Bonifacio at Oryang

6 star kay Margarita Roco bilang Gregoria De Jesus sapagkat may mga ilan pagkakakataon na parang nilalamon siya ng musika ngunit subalit nabawi naman niya iyon kaagap sa sumunod na eksena.

5 star din ang aking ibibigay kay Dondi Ong bilang Andres Bonifacio sapagkat may ilan parte na di ko nagustuhan ang kanyang pag-arte di ko alam kung dahil kailangan yun sa kanyang eksena o dahil iba yung mga iniexpect kung magiging eksena na pero kahit ganun pa man yun nabigyan naman niya ito ng hustisya bilang Andres Bonifacio.

Ang Pulubi at Ang Bayani

7 star naman kay Nicolo Magno bilang lider ng apat na pulubi. hindi ito ang unang pagkakataon na napanood ko siya sa tanghalang ngunit ito ang masasabi kong mahusay niyang pagganap sa nabanggit na role sapagkat mas lalong naging interesante ang mga nagaganap lalong-lalo na kung saan binibitawan niya ang nakakatayong balahibong "Dapat dahan-dahan, sapagkat di dapat paglaruan ang puso ng taong bayan."

Kung pag-iisipan mong mabuti ang play na ito ay hindi ordinaryong opera sapagkat punong-puno ng metaphor ang bawat act ng San Andres B.

Oh bago ko makalimutan big applause sa magandang musika at orchestra kung saan para mas naging buhay ang mga eksena sa bawat palabas at parang 3D effect nito at sa magadang alegro!! Kudos!!

Syempre kung may mga magandang eksena meron din mga hindi, kaunti lamang ang mga eksena na iyon at isa pa medyo di ko rin iniexpect na masyadong naging simple lamang ang suot ni Andres Bonifacio hindi nga siya ipinasuot na puting damit at pulang pantalon (kung yun pa ang tawag dun) ipinagsuot siya ng masyadong simple sa inaakala ko sapagkat ang naging picture ko sa kanya ay isang Alta pero ganun pa man hindi naman naging kabawasan yun eksena.

Mga ilan piling eksena sa San Andres B. (Opera)

Post Sign: 
The cast features some of the most outstanding contemporary classical singer in the country, led by Dondi Ong as Andres Bonifacio, and Margarita Roco as Gregoria de Jesus. Completing the main ensemble is Antonio  Ferrer as Emilio Jacinto and Marvin Gayramon as Jose Rizal. The supporting chorus is composed of AUIT chamber ensemble members as well as actors from Tanghalang Pilipino and dancers from Ballet Philippines. Directed by well respected and multi-awarded Filipino playwright Floy Quintos, this production will be unlike no other as it breaks new territory in the realm of contemporary Filipino operas.
Accompanying this stellar cast is GRUPO 20/21, a newly formed modular chamber music ensemble dedicated primarily to the performance of varied 20th and 21st century music of Filipino and Asian music artists and composers. San Andres B is GRUPO 20/21’s initial project.

Maraming sa salamat sa Tanghalang Pilipino sa patuloy na pagbibigay na makabuluhang palabas na nagbibigay ng importansya para sa bayan.